25.1.14

ΟΔΟΣ: Επτά


ΟΔΟΣ 3.10.2013 | 709

Μπορεί να είναι απλή σημειολογία ή ακόμη πιο απλή σύμπτωση, χωρίς άλλες παραμέτρους. Μπορεί πάλι να είναι η ιστορία που επαναλαμβάνεται. Αυτή την φορά, όχι ως φάρσα. Αλλά στα σοβαρά.

Ό,τι και να συμβαίνει γεγονός είναι, ότι μεθαύριο Σάββατο από αργά το απόγευμα και για μερικές ώρες η Καστοριά θα βρίσκεται σε (ασυνήθιστη) κατάσταση διαδοχικών εκδηλώσεων με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, για τον πολιτισμό, την ιστορία, αλλά και το μέλλον. Βεβαίως το γεγονός ότι οι εκδηλώσεις, χρονικά τουλάχιστον θα είναι ασφυκτικά περιορισμένες η μια μετά και ίσως επάνω στην άλλη. Ένδειξη ότι ίσως δεν έχει γίνει άμεσα αντιληπτή η σπουδαιότητα και σοβαρότητα της συγκυρίας.

Πάντως έτσι ή αλλιώς, μία ώρα πριν την πρώτη για τον νέο κύκλο απ’ ευθείας μεταδόσεων (2013-2014) από την Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης, παράστασης της όπερας Ευγένιος Ονιέγκιν του Tchaikovsky*, που αποτελεί κατάκτηση για την Καστοριά (τελεί υπό την αιγίδα του Δήμου Καστοριάς), και συγκεκριμένα στις 19:00 το απόγευμα του Σαββάτου θα ξεκινά στην αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου Καστοριάς, με τη φροντίδα του Δήμου, μια πολύ σημαντική εκδήλωση.

Διακεκριμένοι ομιλητές που θα καταφθάσουν στην Καστοριά καθώς και στελέχη υπηρεσιακών φορέων της περιοχής με σχετικό αντικείμενο (μνημεία-περιβάλλον) θα συμμετάσχουν σε εκδήλωση με θέμα «Πολιτισμικά και Περιβαλλοντικά θέματα Καστοριάς».

Μπορεί ο γενικός τίτλος να μοιάζει σχετικά συνηθισμένος. Ωστόσο στην πραγματικότητα, υπό τον τίτλο αυτό, εκδηλώνεται επί τόπου στην Καστοριά, μια εξαιρετική ιδέα και πρόταση για την υπαγωγή της πόλης, σε πλαίσιο ιδιαίτερης προστασίας ευρωπαϊκών πόλεων και μνημείων.

Πρώτος ομιλητής θα είναι κ. Κρίτων Αρσένης, πολύ γνωστός ευρωβουλευτής, ο οποίος δεν έχει πάψει να αποδεικνύει έμπρακτα τις τα ξεχωριστά του αισθήματα για την Καστοριά. Οι περισσότεροι τον θυμούνται από την σχετικά πρόσφατη ενεργό δράση και ευαισθησία που επέδειξε για την διάσωση του ιστορικού κτηρίου στο στρατόπεδο Μαθιουδάκη, την π. Άνοιξη.  Αλλά η αλήθεια είναι ότι αυτή δεν ήταν η πρώτη ή η τελευταία φορά που ο κ. Κρίτων Αρσένης ασχολήθηκε με τα προβλήματα της Καστοριάς.

Τώρα επιστρέφει για μια ακόμη φορά στην Καστοριά, με την πρωτοβουλία της προσπάθειας ανάδειξης της πόλης στο πρόγραμμα των «Επτά σε μεγαλύτερο κίνδυνο μνημείων» για το 2014, της Europa Nostra, αυτής της κορυφαίας οργάνωσης της Ευρώπης για την πολιτιστική κληρονομιά (σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων),

Για τον λόγο αυτό προώθησε την διοργάνωση της εκδήλωσης μεθαύριο Σάββατο στο δημαρχείο, εκδήλωση που σχετίζεται με τον συντονισμό πρωτοβουλιών για την υπαγωγή της Καστοριάς στο δίκτυο προστασίας της Europa Nostra, της οποίας πρόεδρος είναι ο διασημότερος άνδρας καλλιτέχνης της όπερας, Πλάσιντο Ντομίγκο (Ισπανός).

Η πρωτοβουλία για την εκδήλωση στο δημαρχείο, είναι ιδιαίτερα σημαντική. Υπό ορισμένες προϋποθέσεις θα μπορούσε να αποτελέσει την απαρχή της πρώτης αληθινά σοβαρής προσπάθειας για την σωτηρία της πόλης και των μνημείων της, συμπεριλαμβανομένης της λίμνης της Καστοριάς.

Η οργάνωση Europa Nostra, αποτελεί πολιτιστικό βραχίονα στην προσπάθεια για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Έχει ζωή 50 ετών τουλάχιστον με εξαιρετικά αποτελέσματα και αποτελεί εξέλιξη της Italia Nostra (οργάνωσης για την προστασία και διάσωση της Βενετίας από τις πλημμύρες). Η πρωτοβουλία διευρύνθηκε και εξελίχθηκε σε πανευρωπαϊκό θεσμό, για την ανάδειξη και διάσωση των πολιτιστικών μνημείων της κοινής ευρωπαϊκής πατρίδας και του κοινού ιστορικού παρελθόντος, με στόχο επίσης την γνωριμία, κατανόηση και την σφυρηλάτηση δεσμών κοινότητας και συναντίληψης του ευρωπαϊκού πολιτισμού και της ιστορίας μέσα από τις ιδιαιτερότητες και τον πλουραλισμό που συναντάται στην Ευρώπη.

Και να που χάρη στην προσπάθεια, ερευνώνται τώρα οι πιθανότητες να ενταχθεί η Καστοριά το 2014 στους στόχους της Europa Nostra. Ειδικά για το 2013, τα επτά μνημεία που τελικά επιλέχτηκαν είναι τα εξής: Οι κατοικίες της νεκρής ζώνη της Λευκωσίας, το ρωμαϊκό αμφιθέατρο στο Δυρράχιο της Αλβανίας, οι οχυρώσεις του Βομπάν του 17ου αιώνα στην Μπριανσόν της Γαλλίας, η αναγεννησιακή μονή του San Benedetto Ρο στην Ιταλία, το μοναστήρι του 15ου αιώνα στην Σετούμπαλ της Πορτογαλίας, το ιστορικό τοπίο του ορυχείου της Ρόζια Μοντάνα στη Ρουμανία και η αρμένικη εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στο Μαρντίν της Τουρκίας.

Και μόνη η παράθεση των μνημείων αυτών, αποδεικνύει ότι θεμελιώδης μέθοδος της Europa Nostra είναι ο σεβασμός στην ιστορία και τα κεκτημένα αλλά και ο σεβασμός στον άλλο. Και ότι μέσω αυτών που επιλέγονται χωρίς προκαταλήψεις και ιδιοτέλειες, όχι μόνο διασώζονται τα μνημεία και προστατεύεται το περιβάλλον αλλά ταυτόχρονα εξασφαλίζεται η αντιπροσωπευτικότητα στην αντίληψη και την παρουσίαση της Ευρώπης και της κοινής ιστορίας από τις ακτές του Ατλαντικού Ωκεανού ως τα Ουράλια.

Για την πόλη της Καστοριάς, είναι μια θαυμάσια ευκαιρία που προσφέρεται τριάντα και πλέον χρόνια μετά από ένα προηγούμενο φιλόδοξο μεν αλλά περισσότερο ρομαντικό και προφανώς ανώριμο σχέδιο για την υπαγωγή της Καστοριάς, στην ζώνη προστασίας από την Unesco, προσπάθεια που δεν ολοκληρώθηκε προφανώς επειδή κάτι τέτοιες πρωτοβουλίες προϋποθέτουν τον περιορισμό των πελατειακών σχέσεων σε τοπικό επίπεδο.

Τώρα ενώ ο τόπος βρίσκεται ήδη σε πορεία ολοκληρωτικής αδράνειας ή και καταστροφής των μνημείων και αποψίλωσης τους από την πόλη, η εκδήλωση, στο πλαίσιο της διερεύνησης της Καστοριάς, για την Europa Nostra είναι κάτι αληθινά σημαντικό. Ίσως και από τα πιο σημαντικά πράγματα που έτυχαν στην πόλη, εδώ και αρκετά χρόνια τώρα. Μια αφορμή που δεν επιτρέπεται στον Δήμο της Καστοριάς και τους φορείς, να αφήσουν να χαθεί.

Ο Δήμος Καστοριάς που προς το παρόν, προγραμματίζοντας την εκδήλωση σε μάλλον ασφυκτικά χρονικά πλαίσια δείχνει να μην έχει αντιληφθεί πλήρως την ιστορικότητα της ευκαιρίας «τώρα ή ποτέ», οφείλει να ξεκινήσει εκστρατεία ενημέρωσης των πολιτών και συσπείρωσης κοινωνικών-επιστημονικών φορέων της περιοχής.

Ο παραδοσιακός οικιστικός πυρήνας της πόλης με τα αρχοντικά και τους βυζαντινούς ναούς της Καστοριάς θα μπορούσαν να πείσουν αυτούς που αποφασίζουν για την Europa Nostra ότι αξίζει στην Καστοριά, η μια από τις επτά ετήσιες ευκαιρίες της. Σημειώνεται ότι μετά τον πρώτο  κατάλογο του προγράμματος για το 2014 που ελπίζεται να συμπεριληφθεί και η Καστοριά, μια διεθνής συμβουλευτική επιτροπή θα προετοιμάσει έναν δεύτερο κατάλογο των 14 περισσότερο επαπειλούμενων μνημείων, ενώ ο τελικός κατάλογος των 7  θα επιλεχθεί από το Εκτελεστικό Συμβούλιο της Europa Nostra.

Αξιοσημείωτη είναι και η συμμετοχή στην προσπάθεια του αντιπροέδρου της Europa Nostra κ. Κωνσταντίνου Καρρά, αλλά και του κ. Βασιλείου Τσεμάνη, γιού του άλλοτε δημάρχου της Καστοριάς που ευχαρίστως προσέτρεξε να ενισχύσει και να πλαισιώσει την πρωτοβουλία, εκπροσωπώντας την «Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού».

Σε μια πόλη έμβλημα του Ναδίρ των τελευταίων ετών, αυτή η σπάνια ευκαιρία, η ίσως τελευταία, δεν μπορεί και δεν πρέπει να πάει χαμένη. Φορείς, προσωπικότητες και πολίτες, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης της Καστοριάς οφείλουν να ενεργοποιήσουν τα αντανακλαστικά για να σχηματισθεί ισχυρό ρεύμα προς αυτή την κατεύθυνση.

Να λοιπόν που ενώ όλα μοιάζουν μάταιος κόπος, γεννιέται ακόμη μία, έστω ύστατη ελπίδα. Θα την αδράξει ο τόπος άραγε;


* * * 

Η πολιτισμική κληρονομιά είναι το μεγαλύτερο περιουσιακό στοιχείο της Ευρώπης: το αργό μας πετρέλαιο, τα αποθέματα χρυσού μας. Η κληρονομιά μας είναι το ψωμοτύρι, είναι η ψυχή και η καρδιά της Ευρώπης. Η Europa Nostra είναι περήφανη, που ξεκινάει το πρόγραμμα "Τα 7 σε μεγαλύτερο κίνδυνο μνημεία", σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Αν δουλέψουμε όλοι μαζί μπορούμε να αναδείξουμε την αναγέννηση της μοναδικής πολιτισμικής κληρονομιάς της Ευρώπης
Πλάσιντο Ντομίνγκο
πρόεδρος της Europa Nostra

* * * 
Η διαφύλαξη της πολιτισμικής κληρονομιάς στην Ευρώπη αποτελεί μία τεράστια πρόκληση και χωρίς καμία αμφιβολία μια κοινή ευθύνη για όλους μας. Έτσι, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων με μεγάλη της χαρά γίνεται ο ιδρυτικός εταίρος του νέου προγράμματος της Europa Nostra, "Τα 7 σε μεγαλύτερο κίνδυνο μνημεία". Η συμβολή της, μέσω του Ινστιτούτου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, θα είναι να παρέχει αναλύσεις και να συμβουλεύει τους προσφορότερους τρόπους χρηματοδότησης για τα σχέδια που θα επιλεγούν μέσα από το πρόγραμμα
Βέρνερ Χόγιερ
πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων


* * * 

(*) Στο αμφιθέατρο του ΤΕΙ Καστοριάς στις 19:55.



Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 3 Οκτωβρίου 2013, αρ. φύλλου 709


Σχετικά κείμενα:

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ