Λόγος & Αντίλογος

Γουνοφόρα ζώα, περιβάλλον και ανάπτυξη

Αγαπητέ κ. Διευθυντά,

H αναφορά των εκλεκτών συμπατριωτών μας, του κ. Πηχιών και του συναδέλφου μου κ. Κοβάτση, αποτέλεσαν την αφορμή σύνταξης του παρόντος άρθρου σε θέματα που σχετίζονται με τα εκτροφεία γουνοφόρων, αλλά και με τα συνοδά πολύ σημαντικά θέματα της προστασίας και διαχείρισης του περιβάλλοντος και της ανάπτυξης σε έναν Νομό που συγκαταλέγεται ανάμεσα στους Νομούς με τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας, ιδιαίτερα των νέων.

Με πείραξε ιδιαίτερα η αναφορά του κ. Πηχιών στους «…όψιμους οικολόγους, πράσινους, προστάτες του περιβάλλοντος κτλ που όπως λέγεται εμφορούνταν παλαιότερα από αριστερές ιδέες και ήταν θιασώτες του Σοβιετικού καθεστώτος και τρόπου διακυβέρνησης και οι οποίοι εν μια νυχτί μετεστράφησαν σε οικολόγους τιμητές των πάντων... κ.ά.».
Αυτές οι γενικευμένες αναφορές δεν επιτρέπονται από επιστήμονες όπως ο κ. Πηχιών. Βέβαια στη χώρα μας το οικολογικό κίνημα δεν μπόρεσε να παραθέσει ένα πειστικό πρόγραμμα ούτε και να εκμεταλλευτεί την απαξίωση των παραδοσιακών πολιτικών κομμάτων και να καταστεί μια υπολογίσιμη πολιτική δύναμη. Στην Ευρώπη, όπως είχαμε όλοι την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε την αντιπαράθεση των υποψηφίων για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί την τρίτη πολιτική δύναμη και είναι ρυθμιστής των πολιτικών εξελίξεων.

Από χρόνια, τόσο ο ίδιος όσο και η σύζυγός μου, με σπουδές και οι δύο στην επιστήμη της Οικολογίας στις ΗΠΑ, υποστηρίζουμε την ανάγκη οι φιλοπεριβαλλοντικές αντιλήψεις να περάσουν σε όλα τα πολιτικά κόμματα και δεν θεωρούσαμε απαραίτητη τη δημιουργία πολιτικής κίνησης με καθαρά οικολογικούς σκοπούς. Η έκφραση της οικολογικής ευαισθησίας στη χώρα μας νοθεύεται άλλωστε από γραφικούς τύπους που έσπευσαν να κατοχυρώσουν την οικολογία σε εκλογικούς συνδυασμούς που δεν έχουν καμιά σχέση με την οικολογία και δυστυχώς θα τους ανεχθούμε μέχρι να εκλείψουν.

H Σοβιετική Ένωση ήταν από τις χώρες με τα μεγαλύτερα περιβαλλοντικά εγκλήματα προς μεγάλη απογοήτευση όσων πίστευαν ότι το περιβάλλον κακοποιείται από το μεγάλο κεφάλαιο. Άλλωστε οι πρώτες αντιδράσεις στα μονολιθικά καθεστώτα άρχισαν να διαμορφώνονται γύρω από περιβαλλοντικά θέματα. Απεναντίας, στις χώρες της Δύσης και στα δημοκρατικά κράτη, οι πολίτες είχαν τη δυνατότητα να εκφράσουν τις αντιρρήσεις τους και το έπραξαν πολλές φορές όταν διαπίστωναν ότι η κακοποίηση δεν πάει άλλο. Είναι άλλωστε καταγεγραμμένο ότι η αλλαγή στην πολιτική των ΗΠΑ απέναντι στο περιβάλλον έγινε πραγματικότητα μετά από μερικά περιβαλλοντικά σκάνδαλα (π.χ. η ανάφλεξη ενός ποταμού στο Οχάϊο στον οποίο διοχετεύονταν τα υγρά απόβλητα ενός διυλιστηρίου, οι θάνατοι παιδιών που έπαιζαν σε χώρους πρασίνου που είχαν διαμορφωθεί μετά το θάψιμο τοξικών αποβλήτων, κ.ά.) που δυνάμωσαν το περιβαλλοντικό κίνημα. Σήμερα, λέγεται στις ΗΠΑ, ότι οι ποινές για την κακοποίηση του περιβάλλοντος είναι αυστηρότερες από την αφαίρεση της ανθρώπινης ζωής!

Να επανέλθουμε όμως στο κύριο θέμα μας. Οι μονάδες εκτροφής γουνοφόρων ζώων έχουν πολλαπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια και σύμφωνα με πληροφορίες άλλες 100 είναι στη σειρά αναμονής για ίδρυση και λειτουργία εκτός και εάν η πτώση των τιμών στα δέρματα λειτουργήσει αποτρεπτικά για κάποιες από αυτές. Είναι επίσης αναμφισβήτητο γεγονός ότι η λειτουργία τους, με τον τρόπο που γίνεται, οδηγεί σε μεγάλη περιβαλλοντική υποβάθμιση. Δυστυχώς, παρά το γεγονός ότι έχουμε τη γνώση και την τεχνολογία να εξουδετερώσουμε αυτούς ρύπους, οι ενδιαφερόμενοι δεν προχωρούν στην υιοθέτηση αντιρρυπαντικής τεχνολογίας γιατί αντιλαμβάνονται ότι η ρύπανση δεν έχει κανένα κόστος για αυτούς. Είναι δωρεάν. Η βασική αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης «ο ρυπαίνων πληρώνει» εδώ δεν ισχύει ή δεν τηρείται. Έτσι όμως, διαμορφώνουν σιγά-σιγά στην κοινή γνώμη ένα αρνητικό κλίμα που θα τους επιστρέψει ως μπούμερανγκ. Κάποια στιγμή θα εκφραστεί και θα είναι αδύνατον να ελεγχθεί.

H απελευθέρωση γουνοφόρων ζώων υπήρξε ένα πολύ μεγάλο οικολογικό σφάλμα που δυστυχώς δεν αποδέχθηκαν οι δράστες της απελευθέρωσης. Παράλληλα έδωσαν το άλλοθι σε μερικές μονάδες εκτροφής με κακή οργάνωση και λειτουργία από τις οποίες διέφευγαν και διαφεύγουν μερικά ζώα, να αποδίδουν τις ζημιές που γίνονται στα ζώα της βιαίας απελευθέρωσης. Οι απελευθερώσεις αυτές έφεραν στο οικοσύστημα ένα ξενικό είδος και οι επιπτώσεις του είναι ήδη ορατές (βλέπε εφημερίδα Καθημερινή) και θα είναι μακροχρόνιες αν δεν ληφθούν από τώρα και κατά τρόπο συστηματικό τα αναγκαία μέτρα.

Ο γράφων είναι υπέρ της λειτουργίας παρόμοιων μονάδων παρά το γεγονός ότι έχει μια τέτοια μονάδα απέναντι από το πατρικό του αγρόκτημα, όπου η ενασχόληση με τις αγροτικές εργασίες κατάντησε από απόλαυση της φύσης σε μαρτύριο. Έχω την εντύπωση ότι εργάζομαι όχι κοντά στη φύση αλλά σε ένα χώρο επεξεργασίας βοθρολυμάτων. Παρακαλώ ιδιαίτερα τον κ. Πηχιών να επισκεφθεί μια τέτοια μονάδα ή να κινηθεί σε περιοχές που περιβάλλονται από τέτοιες μονάδες για να αναπνεύσει τον αέρα της περιοχής.

Όπως σημείωσα σε προηγούμενο άρθρο μου στην ΟΔΟ έχει μεγάλη σημασία να δούμε τα ποσοστά των δερμάτων που παράγονται σε αυτά τα εκτροφεία και επεξεργάζονται στην Καστοριά και στο Νομό σε σχέση με αυτά που εξάγονται στο εξωτερικό. Υπολογίζεται ότι σήμερα παράγεται στο Νομό Καστοριάς 1 και πλέον εκατομμύριο δερμάτων γουνοφόρων ζώων. Στόχος μας πρέπει να είναι το σύνολο ή η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των δερμάτων να ράβονται στο Νομό αυξάνοντας την προστιθέμενη αξία και δίνοντας θέσεις εργασίας στους συμπατριώτες μας. Και νομίζω πως σε αυτό το θέμα συμφωνεί και ο κ. Κοβάτσης.

Άν απεναντίας ένα πολύ μικρό ποσοστό αυτών των δερμάτων παραμένει στη χώρα μας τότε θα έχουμε μετατραπεί σε μια τριτοκοσμική χώρα που δεν θα δει ποτέ την ανάπτυξη να έρχεται. Θα ρυπαίνουμε ασύστολα το περιβάλλον με ένα ευτελές τίμημα και η βλάβη αυτή θα υποθηκεύσει την ικανότητα των αγροτικών οικοσυστημάτων να συνεχίσουν να παράγουν τρόφιμα στο διηνεκές, όπως το έκαμναν για χιλιάδες χρόνια τώρα. Αν η γουνοποιία έχει μια ιστορία χιλίων περίπου ετών, η παραγωγή τροφίμων έχει ιστορία 10.000 και πλέον ετών. Και κάτι άλλο που πρέπει πάντα να έχουμε στη σκέψη μας. Σήμερα είμαστε σε θέση να υποκαταστήσουμε αυτό το είδος ένδυσης με άλλα, αλλά δεν έχουμε καταφέρει να υποκαταστήσουμε την αναγκαία τροφή που παρέχει μόνον η γεωργία. Ευχαριστώ για την φιλοξενία

Γεώργιος Α. Δαουτόπουλος

Καθηγητής Γεωπονίας ΑΠΘ

www.daoutop.gr

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 18 Σεπτεμβρίου 2014, αρ. φύλλου 756

Σχετικά:

• ΑΝΑΣΤΑΣΗ Κ. ΠΗΧΙΩΝ: Ἐκτροφεία γουνοφόρων ζώων κ.λ.π.
• Λόγος & Αντίλογος (Αν. Β. Κοβάτσης)
• Λόγος & αντίλογος (Κίνηση για την κατάργηση του εμπορίου της γούνας)
• Διαξιφισμοί στον ΣυΡιζΑ για την γούνα
• ΟΔΟΣ: Ζητήματα [οικολογικών] ευαισθησιών Ι