23.3.13

ΟΔΟΣ: Καστοριά+Γούνα


ΟΔΟΣ 22.11.2012 | 667

Καστοριά και γούνα, ήταν κάποτε σχεδόν συνώνυμα. Για πολλές δεκαετίες, η τοπική κοινωνία γνώρισε μια ανεπανάληπτη οικονομική άνθηση που διατήρησε την Καστοριά στην πρωτοπορία της εθνικής οικονομίας.
Την πρώτη περίοδο της Μεταπολίτευσης, σε εποχές που κρατικοποιήθηκαν τομείς της ιδιωτικής πρωτοβουλίας υποθηκεύοντας από τότε με την δημιουργία προβληματικών επιχειρήσεων το μέλλον της χώρας (σήμερα αυτό είναι κατανοητό όσο ποτέ άλλοτε), η Καστοριά αποτελούσε θύλακα για την ελεύθερη οικονομία και αγορά.

Η εργατικότητα των εμπόρων της γούνας και των τεχνιτών, το ευνοϊκό διεθνές περιβάλλον φυσικά, αλλά και η συνείδηση της πατριωτικής συνεισφοράς σε μια κοινή προσπάθεια ανόρθωσης της Καστοριάς, ήδη από το τέλος του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου και του εμφυλίου στην συνέχεια, ήταν οι σημαντικότεροι παράγοντες που εξηγούσαν την πρόοδο, που έφθανε στα όρια του φαινομένου.

Εν τω μεταξύ όλα τα προηγούμενα χρόνια, από την εποχή του Μεσοπολέμου, αλλά και πριν απ’ αυτόν, οι Καστοριανοί γουνοποιοί της διασποράς, στην βόρειο Αμερική καθώς και στην Ευρώπη, είχαν και αυτοί με την σειρά τους συμβάλλει στην υποδομή, ώστε στο τέλος η πόλη να είναι συνώνυμη με την Γούνα και μάλιστα σε διεθνές επίπεδο. Έτσι «τα βρήκαν έτοιμα», όσοι στην συνέχεια από λάθος επιλογές, αντί να πολλαπλασιάσουν τις επιτυχίες, κατέστρεψαν την Καστοριά.


------------------------------
Έχουμε την γνώμη ότι η επέκταση της γούνας θα επιφέρει καταστροφή, τόσο εις την τοπικήν οικονομίαν, όσον και στην εθνικήν οικονομίαν… Εάν δημιουργηθεί μία επέκταση, έστω και μικράν… θα δημιουργηθεί ένας τέτοιος συναγωνισμός ο οποίος θα είναι καταστρεπτικός. Αν φύγει από τους πραγματικούς φορείς η επεξεργασία και η επίβλεψη, θα πέσει εις την πτώση της ποιότητος και κατ’ αυτόν τον τρόπον θα έχουμε σοβαρότατες επιπτώσεις εις την γουνοποιΐα μας.
Ι. ΣΙΣΤΟΒΑΡΗΣ
Πρόεδρος Γουνεμπόρων Καστοριάς, 8.10.1975


------------------------------


Αυτές τις μέρες που προγραμματίζεται να γίνει η θεμελίωση και ο αγιασμός του νέου εκθεσιακού Κέντρου, στην οποία πρωτοστατεί ο Σύνδεσμος Γουνοποιών Καστοριάς, έχοντας να αντιπαλέψει ωστόσο όσους προπαγανδίζουν τον εξοστρακισμό της Γούνας από την Καστοριά και την περαιτέρω παρακμή και απομόνωση της πόλης, είναι χρήσιμη η αναδρομή και η κριτική. Βέβαια στα παλιότερα χρόνια της ακμή, η αίσθηση ότι πλησίαζαν τα Χριστούγεννα και οι γιορτές μέχρι τα καρναβάλια, ενώ παράλληλα οι παραγγελίες και οι προετοιμασίες για τις εξαγωγές της γούνας πλαισίωναν το τοπίο, έκαναν τα πάντα να μοιάζουν αισιόδοξα, εορταστικά και χαρούμενα.

Η πρόοδος ήταν αναλογική μεν, αλλά γενικευμένη. Αφορούσε όλα τα επαγγέλματα και τις ειδικότητες της γούνας και προπαντός την Καστοριά. Η κατάσταση ήταν συγκριτικά καλύτερη ακόμη και στο επίπεδο του πολιτισμού και των γραμμάτων. Απόδειξη το γεγονός ότι σήμερα που δεν υπάρχει πια Γούνα, πολιτιστικά, τουλάχιστον σε επίπεδο θεσμικής οργάνωσης, τα πράγματα είναι χειρότερα και πιο οπισθοδρομικά από οποτεδήποτε άλλοτε.

Η προσπάθεια του Συνδέσμου Γουνοποιών Καστοριάς να αναγεννήσει την Γούνα στον τόπο της και να συγκρατήσει τα φαινόμενα παράλυσης, γίνεται σε εποχή κατά την οποία θεωρείται βέβαιο, ότι υπάρχουν κάτοικοί της, ίσως οι νεώτεροι, που όπως μερικοί αγνοούν τον πολιτιστικό θησαυρό των βυζαντινών της εκκλησιών, έτσι και αυτοί θα αγνοούν το ότι η πόλη, ήταν κάποτε πρωτεύουσα της γούνας.
Με αφορμή την επανεκκίνηση του κλάδου στην Καστοριά, επανέρχονται στις αναμνήσεις, οι στιγμές των αρχών του Οκτωβρίου 1975, όταν σύσσωμος ο λαός της Καστοριάς, όλων των επαγγελμάτων, συσπειρώθηκε με τους γουνοποιούς και γουνεργάτες, αλλά και τους μαθητές των σχολείων και τέθηκε σε συναγερμό εξ αιτίας της είδησης για επέκταση της γούνας εκτός Καστοριάς και Σιάτιστας.

Εκείνες τις εποχές δεν υπήρχαν λιποταξίες στην υποστήριξη της κοινής υπόθεσης, και μάλιστα από κρατικοδίαιτες γουνοποιητικές επιχειρήσεις, οι οποίες σήμερα μόνο κατ’ όνομα είναι ιδιωτικές και δεν υπηρετούν την ελεύθερη οικονομία και αγορά, στον βαθμό που η επιβίωσή τους είναι στις περισσότερες των περιπτώσεων τεχνητή και στηρίζεται αποκλειστικά στις εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου.

Οι τότε αρμόδιοι, όπως ο δήμαρχος Καστοριάς Απόστολος Πετκανάς και μεταξύ άλλων και ο πρόεδρος του Συνδέσμου της εποχής Ισίδωρος Σιστοβάρης, είχαν τεθεί επικεφαλής των αγώνων της Καστοριάς. Ο μεν πρώτος, με το αίσθημα της πατριωτικής ευθύνης για το κοινό καλό, ο δε δεύτερος χωρίς τις «περγαμηνές» των δήθεν επιστημόνων και συμβούλων, αλλά με την διαίσθηση του αυτοδημιούργητου και το αυθεντικό θάρρος του εμπορίου, αντιλήφθηκαν αμέσως τον κίνδυνο της καταστροφής που θα προκαλούσε η ανεξέλεγκτη επέκταση της Γούνας. Μάλιστα στις φειδωλές δηλώσεις τους προς τα ελάχιστα ΜΜΕ της εποχής, (όπως στην κρατική τηλεόραση) περιγράφουν και προβλέπουν με απόλυτα επαληθευμένο τρόπο, τα όσα ακολούθησαν.

Διότι ως γνωστό, τελικά με την πίεση αυτών που εποφθαλμιούσαν την πόλη, ή ενδιαφέρονταν μόνο για την δική τους τσέπη (όπως αντίστοιχα τώρα γίνεται με όσους θέλουν να διώξουν την έκθεση από την Καστοριά και να την στείλουν στην Αθήνα, χωρίς να ενδιαφέρονται για τις συνέπειες στον τόπο), η Γούνα εξαπλώθηκε και τελικά η Καστοριά παρήκμασε και στο τέλος κατέρρευσε.


------------------------------
Ένα ήτο το σύνθημα: η γούνα της Καστοριάς να παραμείνει στην Καστοριά. Ως δήμαρχος τέθηκα επικεφαλής του αγώνος, που είναι ιερός και δίκαιος. Είμαι αποφασισμένος να τον συνεχίσω στο πλευρό του λαού μας μέχρι τελικής δικαιώσεως.
Α. ΠΕΤΚΑΝΑΣ
Δήμαρχος Καστοριάς, 8.10.1975



------------------------------


Σήμερα όμως, η δημοτική αρχή της πόλης, αντί να πρωτοστατεί κατ’ αποκλειστικότητα στην υπεράσπιση της Καστοριάς, συμμετέχει έστω και συμβολικά στην απόδραση στελεχών του κλάδου και συγκεκριμένων επιχειρήσεων. Μοιάζει να συμπαρίσταται στην λανθασμένη επιλογή του Συνδέσμου Ελλήνων Γουνοποιών (Σ.Ε.Γ.) να προσελκύσει κι’ άλλους, σε μια λάθος για τον τόπο, επιλογή.

Όχι μόνο των επιχειρήσεων που δεν έχουν χρέη και είναι όντως ελεύθερες, αλλά και αυτών, που αν και ευεργετήθηκαν από το κοινωνικό σύνολο με ρυθμίσεις και διαγραφές χρεών, με την εξ ορισμού και αυτονόητη υποχρέωση να συμβάλλουν σε αντάλλαγμα στην ανόρθωση της τοπικής κοινωνίας, μεταφέρουν κεφάλαια, επενδύσεις, εκθέσεις και γενικά την Γούνα εκτός Καστοριάς. Με τρόπο που έχει σαν συνέπεια την διαρκώς επιδεινούμενη παρακμή της πόλης, που κάποτε στέγαζε 2.500 και πλέον επιχειρήσεις. Αλλά και την απώλεια κάθε δυνατότητας κρατικού και κοινωνικού ελέγχου για τα χαρισμένα δισεκατομμύρια.

Παρά τις προσπάθειες που γίνονται από τον Σύνδεσμο Γουνοποιών Καστοριάς και κινούνται στην σωστή κατεύθυνση, με την αυτονόητη παραδοχή και εξίσωση Γούνα = Καστοριά (μακάρι να συνέβαινε ακόμη και το αντίθετο) ο κλάδος, δηλαδή η Καστοριά, κινδυνεύει από την ατομικιστική αντίληψη μερικών επιχειρήσεων που αντιμετωπίζουν το θέμα, ως προσωπικό φέουδό τους, και χωρίς ενδείξεις στάθμισης των επιπτώσεων που επέρχονται στην υπόθεση της πόλης και της κοινωνίας.

Οι ειρωνικές δηλώσεις εκπροσώπου του Συνδέσμου Ελλήνων Γουνοποιών ότι οι ίδιοι δεν κάνουν “real estate” εκτός από αντίλογο, επιτρέπει και μεγάλη συζήτηση. Είναι αδικαιολόγητες, και σε αντίθεση με την απαίτηση της τοπικής κοινωνίας, και ιδιαίτερα όσων έχασαν την δουλειά τους στην Γούνα (επειδή προφανώς εκτός των άλλων λαθών δεν είχαν θείο στην Κορώνη) να επανέλθουν, αν αυτό είναι δυνατό.

Είναι ατυχείς και γίνονται σε εποχή που η γουνεμπορία έχει συγκεντρωθεί στα χέρια ελάχιστων επιχειρήσεων, που βεβαίως όχι όλες, αλλά αρκετές απ’ αυτές φυτοζωούν ή απλώς παρασιτίζονται από τα ρυθμισμένα χρέη τους, για τα οποία Κύριος Οίδε ποιο θαύμα κινητοποιούσε την αδέκαστη και αδιάφθορη γραφειοκρατία, ώστε ρύθμιζαν ορισμένοι και δάνεια που δεν είχαν ακόμη συνάψει.

Οι πολιτικοί της Καστοριάς που ταυτίσθηκαν με αυτές τις περιόδους των υπουργικών αποφάσεων, που κανείς δεν γνωρίζει τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόστηκαν, για να μείνουν σήμερα χιλιάδες άεργοι ή απλώς όμηροι, δηλαδή οι άλλοτε παντοδύναμοι κ.κ. Φ. Πετσάλνικος και Κ. Σημαιοφορίδης, με άμιλλα που θα ζήλευε ο Ολυμπισμός, για τους δικούς τους λόγους τέλειωναν τις πρωτοβουλίες τους μόνο στο στάδιο των αποφάσεων.

Και δεν έπραξαν ποτέ τίποτε, ούτε στο πλαίσιο της λογοδοσίας και του αντιπολιτευτικού ελέγχου για να διαπιστωθεί (αλλά και να πληροφορηθεί ο πολίτης) αν και σε ποιούς και τι ποσά χρημάτων (πρόκειται για αμύθητους πακτωλούς) διοχετεύθηκαν και πόσα επέστρεψαν μέσω των εγγυήσεων του Δημοσίου προς τις Τράπεζες ως αντισταθμίσματα, στην τοπική οικονομία.

Διότι υποτίθεται ότι οι υπουργικές αποφάσεις, ουσιαστικά χάρισαν δισεκατομμύρια στις γουνοποιητικές επιχειρήσεις της Καστοριάς, με ένα σύστημα παρεμβατισμού και πατερναλισμού που είναι ασύμβατο με τον προσανατολισμό της χώρας, για να μείνουν τα οφέλη στην Καστοριά. Και όχι σε αποκλειστικό όφελος των λίγων ευνοημένων, και ιδιαίτερα όσων συνειδητά εργάζονται για την μεταφορά της Γούνας εκτός Καστοριάς.

Εννοείται ότι με τα χρήματα των εγγυήσεων του Δημοσίου, έπρεπε να εξυγιανθούν τα οικονομικά τους, στην βάση των μελετών βιωσιμότητας των επιχειρήσεων αυτών που θα έπρεπε να λειτουργούν πλήρως -και όχι με σταθμούς- στην Καστοριά, λειτουργία που προϋποθέτει προσωπικό και οργάνωση, που αν υπήρχαν θα αντανακλούσαν λίγα από τα οφέλη που δεν έφθασαν ποτέ και σε αυτόν τον τόπο.

Αντ’ αυτών η Καστοριά, από τον πυθμένα της πιο βαθειάς κρίσης, παρακολουθεί τις ειρωνείες των «βαθύπλουτων», που λησμονούν ότι υπάρχουν και φαινόμενα που απλώς απατούν. Στην αντίπερα ο απλός πολίτης, ελπίζει ότι μέσα από μια νέα προσπάθεια, όπως αυτή της λειτουργίας του νέου εκθεσιακού Κέντρου στην Καστοριά για την Γούνα, ίσως δεν σβήσει εντελώς η ελπίδα ανάκαμψης του κλάδου και του τόπου. Για την οποία αξίζει κανείς να κάνει και real estate, αν είναι να ωφεληθεί η Καστοριά, και να σωθούν οι χιλιάδες άνεργοι γουνεργάτες και γουνοποιοί.


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 22 Νοεμβρίου 2012, αρ. φύλλου 667



Σχετικά κείμενα: 

2 σχόλια:

  1. Ανώνυμος23/3/13

    Η ΕΚΘΕΣΗ ΓΟΥΝΑΣ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ: ΑΥΤΗ ΤΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ.
    ΟΣΟΙ ΘΕΛΟΥΝ ΤΗΝ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ, ΠΑΝΕ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ.
    ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΣΕΠΗ ΤΟΥΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑΙ, ΟΧΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΟΠΟ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ανώνυμος26/3/13

    Μετά το ΤΕΙ τώρα και η Έκθεση Γούνας φεύγει.
    Ντροπή σε όλους!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ