ΚΟΣΜΑ ΡΕΚΑΡΗ: Τότε και τώρα

Όχι γιατί η Ελλάδα είχε νικηθεί από τον Μουσολίνι, αλλά πρώτον δεν είχε για την επικείμενη ώρα άλλη επιλογή, και δεύτερον αφέθηκε η ίδια στην υποχρεωτική και άδικη ήττα από την χιτλερική υπερφαλάγγιση, η οποία για τον Έλληνα δεν ήταν μόνο προσβλητική αλλά ανυπόφορη και δυσβάστακτη.
Ποτέ μια ήττα δεν έχει θετικά αποτελέσματα, και αυτό τουλάχιστον το μαρτυρούν όσοι ζήσανε την ήττα και θυμούνται τα όσα οι ίδιοι και γενικά ο ελληνικός λαός διαβίωνε την εποχή εκείνη.

Το Ελληνικό Έθνος και ο ελληνικός λαός μόλις πριν από τον άχαρο πόλεμο και την μαύρη κατοχή είχε αρχίσει να ορθοποδεί .
Σαν νεοσύστατο κράτος με τις περιπέτειες στον 19ο αιώνα, το Μακεδονικό στα πρώτα χρόνια του 20ου αιώνα, τον 1ο παγκόσμιο πόλεμο και την Μικρασιατική καταστροφή, ήταν αφόρητος και απρόσμενος ο πόλεμος του Μουσολίνι.
Πολλοί από εμάς θυμόμαστε πολύ καθαρά την προπολεμική (όπως έχει χαρακτηρισθεί ) τότε κατάσταση, ήταν δύσκολα αλλά χαρούμενα χρόνια.

Αν θα μου επιτρεπόταν να περιγράψω, τα λίγα χρόνια που θυμάμαι από δική μου πλευρά, θα έλεγα ότι δεν ήταν εποχή με πλούτο αλλά ήταν χαρούμενη εποχή και το χωριό μου (Νεστόριο) και γενικά όλοι βρισκόταν σε εργασιακή κίνηση και πάντα υπήρχε η μέτρια ευημερία. Οι παιδικές φωνές ακούγονταν από παντού, την άνοιξη τα βελάσματα των αρνιών χορεύοντας ακούγονταν στα περίγυρα του χωριού και όπου κι΄ αν έριχνες το βλέμμα σου, άνθρωπο θα έβλεπες εδώ κι εκεί, άλλος να ποτίζει και κάποιος άλλος να σκαλίζει. Υπήρχε η έμψυχη παρουσία. Τώρα…;

Το πράσινο οργίαζε (φυσικά αυτό σήμερα δεν έχει αλλάξει, δηλαδή η φύση δεν έχει αλλάξει) και ο κλαδευτής με το κλαδευτήρι τραγουδώντας έτρεχε στον αμπελώνα του, σχεδόν σπιθαμή προς σπιθαμή οι αμπελώνες κατέκλυζαν το χωριό. Το καλοκαίρι, το θέρος με το κουβάλημα και το αλώνισμα του σιταριού όλοι μεγάλοι και μικροί έπαιρναν μέρος στην δημητριακή συγκομιδή. Ο ποταμός Αλιάκμονας ήταν πάντα καλοδεχούμενος στα παιδιά του χωριού για να τα δροσίσει με τα κρυστάλλινα νερά του, και οι αγρότες ευχαριστούσαν την θεά Δήμητρα που μετά από σκληρή εργασία είχαν καλή σοδιά. Η καρυδιά και η καστανιά ήταν μια άλλη απασχόληση για τον αγρότη που του έδινε ένα ξεχωριστό εισόδημα και απασχόληση.

Φθινόπωρο τα σχολεία ανοίγουν, παντού (πάρα πολλές) οι παιδικές φωνές. Μια πολύ ζωντανή εικόνα από τις πολλές που μου έχει μείνει και πολλές φορές αναφέρομαι στα πρώτα κρύα του χειμώνα όταν ο κάθε μαθητής κάτω από την αμασχάλη του είχε ένα ή δύο ξύλα για να θερμάνει την τάξη του. Και ο χειμώνας πάντα καλοδεχούμενος, γιατί ο κύρης έχει πάρει τα χειμωνιάτικα μέτρα, έχει γεμίσει την αποθήκη του με καυσόξυλα και το σπουδαιότερο όλα τ’ αγαθά που χρειάζονταν να περάσει τον καιρό που η γη δεν παράγει. Έτσι ο χειμώνας περνούσε λέγοντας και ακούγοντας ιστορίες και παραμύθια μέχρι να περάσει και αρχίσει πάλι η ανοιξιάτικη εργασία.

Όλα αυτά όμως στα χρόνια της κατοχής έγιναν όνειρο. Στα τέσσερα χρόνια κατοχής, λες και ήταν κατάρα Θεού .Οι αμπελώνες τελείωσαν από τις εμπρηστικές βόμβες, τα κτήματα έμειναν ακαλλιέργητα και ο κόσμος πείνασε και χάθηκε με το να ψάχνει εδώ κι εκεί τα το προς το ζην. Λιγόστεψε ο πληθυσμός. Στις μεγαλουπόλεις ήταν το μεγάλο δράμα και πολύ απελπιστικό.
Δεν θα ξεχάσω όταν μία μέρα ο πατέρας μου είχε στα χέρια του το χωριάτικο καρβέλι και κόβοντάς το στα πέντε με δάκρυα στα μάτια μας είπε: «Παιδιά ο καθ’ ένας σας θα πάρει το μερίδιό του, θέλετε το τρώτε σε μία μέρα, θέλετε σε δύο μέρες ,άλλο δεν έχει». Ήταν αγωνιστής και η τρίτη μέρα δεν ήταν άσχημη

Αργότερα ίσως ήταν ένας λόγος παραπάνω που κάναμε και το υπερπόντιο ταξίδι και να χαρακτηριστούμε αγράμματοι από επίσημο καστοριανό πρόσωπο και το οποίο είχε προσκληθεί από την παροικία («εσείς εδώ που ήρθαμε είστε όλοι αγράμματοι») και χλευαστήκαμε ως αποτυχημένοι, ενώ δημόσια ήμασταν για τον κύριο μέσα στους επαίνους και το προσβλητικό «Είστε δύο φορές Έλληνες»… Αυτό όμως το ξέρουμε εμείς που μας λείπει η πατρίδα και σήμερα βρίσκεται σε κατάσταση που εμείς την ζήσαμε τον πολύ παλιό καιρό.

Άραγε τι να φταίει που η πατρίδα μας βρίσκεται στην σημερινή κατάσταση; ή μήπως όλοι μας είμαστε σαν τον επίσημό μας;

Τα χρόνια που εμείς λείπαμε, η πατρίδα μας είχε ανθηρή εποχή. Άραγε τι να φταίει; Μήπως πρέπει οι ερχόμενες γενιές να χρειαστεί το παράδειγμα αυτών που θυσίασαν τον εαυτών τους μετά από τον πόλεμο του σαράντα; Δεν το εύχομαι.

Στην φωτογραφία που τραβήχτηκε πριν πολλά πολλά χρόνια στο Νεστόριο, διακρίνονται (από αριστερά) οι: Ελευθέριoς Χατζής (στην Κρήτη), Νέστορας Θεμέλιος (στην Αυστραλία), Αθανάσιος Παπαρίζος (στην Αμερική), Παυλος Χατζής (στην Καστοριά). Καθιστοί: Μάρκος Παλιομπέης,  Δημήτριος Χατζής (στην Αθήνα) Χρήστος Οικονόμου (στην Αμερική), Χαρίσης  Βάρνης (στο Νεστόριο), Κοσμας Ρεκάρης (στην Αυστραλία). Οι περισσότεροι σήμερα είναι εκλιπόντες.

Κοσμάς Ρεκάρης
Μελβούρνη Αυστραλίας

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ τον Απρίλιο 2012