19.6.12

ΘΡΑΣΥΒΟΥΛΟΥ ΟΡ. ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΗ: Βιβλιοκριτική

Μάρκος Φ. ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ, Του Αλή Πασά το άλογο

Εκδόσεις: Θερμαϊκός, 2011, ISBN: 978-960-9547-03-1

 H σημαντικότερη οικογένεια της Μακεδονίας είναι αυτή των Δραγούμηδων και αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για την Καστοριά και την περιφέρεια της, το ότι έλκουν την καταγωγή τους από το Βογατσικό. Σπουδαιότερη βεβαίως φυσιογνωμία του γένους των Δραγούμηδων, ήταν αναμφισβήτητα ο Ίων, του οποίου τα γραπτά, οι σκέψεις και η ηρωική πορεία με συγκίνησαν από τα πρώτα νεανικά μου χρόνια. Στα μαθητική μου ζωή είχα την ξεχωριστή τύχη να συναντήσω στην εκπαίδευση ένα ακόμη εξαίρετο μέλος της μεγάλης αυτής γενιάς: το Μάρκο Φ. Δραγούμη.

Ο Μάρκος διετέλεσε καθηγητής μου στη Μουσική σε όλα τα γυμνασιακά μου χρόνια. Ασφαλώς τότε, αδαής όντας περί τη μουσικολογία, δεν μπορούσα ούτε εγώ ούτε οι συμμαθητές μου, να συναισθανθούμε το μέγεθος του ανδρός, ούτε μπορούσαμε να γνωρίζουμε το βάρος της οικογένειας του και τη συμβολή της στην ελληνική ιστορία. Προσωπικά διαισθανόμουν όμως ότι απέναντι μου είχα μια μεγάλη προσωπικότητα δασκάλου. Μετά τα σχολικά μου χρόνια έχασα βεβαίως τη φυσική επαφή με το Μάρκο Δραγούμη. Εξακολουθούσα όμως να παρακολουθώ την σημαντική πορεία του στα μουσικολογικά πράγματα, μέσα από συλλεκτικές ερευνητικές εργασίες καταγραφής του μουσικού πλούτου της χώρας στο Λαογραφικό Αρχείο της Μέλπως Μερλιέ, την επιμέλεια και την παραγωγή των οποίων ανέλαβε ο ίδιος ο Μ. Δραγούμης. Κορυφαίο εξ αυτών είναι το «Άσπρο τριαντάφυλλο φορώ» με τραγούδια από το Βογατσικό, ενώ σημαντικότατες είναι οι εκδόσεις για το μουσικό πλούτο από το Κωσταράζι Καστοριάς, τα Αρβανίτικα τραγούδια της Φλώρινας και του Έβρου, τη Σαμοθράκη και το Σαμμακόβι Ανατολικής Θράκης, «κύκνειο άσμα» του Δήμου Νέου Σιδηροχωρίου Ροδόπης – διότι ο «Καλλικράτης» ήρθε για να σβήσει τις τοπικές προσπάθειες και τον τόπο γενικότερα…

Η ποιητική συλλογή του Μάρκου Φ. Δραγούμη «Του Αλή Πασά το άλογο» ήταν για μένα ασφαλώς μια έκπληξη ευχάριστη, μια επανασύνδεση με το παρελθόν μου και με την ιστορία της μεγάλης Μακεδονικής οικογένειας. Το βιβλίο, έκδοση ιδιαίτερα κομψή και επιμελημένη – κάτι που σπανίζει σε μια ισοπεδωτική εποχή – χωρίζεται σε δυο μέρη: το πρώτο περιλαμβάνει ποιήματα από το 1989 μέχρι το 2007, ήδη εκδοθέντα σε ιδιωτική έκδοση εκτός εμπορίου και το δεύτερο μέρος, στο οποίο οφείλεται και ο τίτλος του βιβλίου, περιλαμβάνει ποιήματα των ετών 2007-2009. Για την ακρίβεια του λόγου, το πρώτο μέρος αποτελείται από αμιγή ποιήματα, ακροστιχίδες και πεζά, ενώ το δεύτερο μέρος από ποιήματα-πεζά κι ένα τρίπτυχο.

Αν ισχύει ο κανόνας ότι η ποίηση δεν είναι εύπεπτο ανάγνωσμα που μπορείς να διαβάσεις καθισμένος αναπαυτικά στην πολυθρόνα ή στην παραλία – όπως συμβαίνει με πλήθος σύγχρονων «τηλεοπτικού τύπου» μυθιστορημάτων, με τη γραφή του Δραγούμη ο κανόνας γίνεται πλέον ξεκάθαρος. Η ποίηση επιπλέον δεν επιδέχεται τη συνήθη βιβλιοκριτική με μακροσκελείς και πολύλογες αναφορές: μιλάει στο μυαλό και στην ψυχή – και ο αναγνώστης εισπράττει ή δεν εισπράττει μηνύματα. Η γραφή του Δραγούμη είναι δύσκολη. Αυτό που ευθύς ξεπροβάλλει είναι η ψυχή του μουσικού, που κάνει τη γραφή ξεχωριστή. Χρειάζεται όμως άσκηση για να τη διαβάσεις και να την καταλάβεις. Άσκηση και ασκητική με τη σκέψη και τη γραφή ενός μεγάλου Έλληνα...


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 12 Απριλίου 2012, αρ. φύλλου 637

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ