2.7.10

ΘΕΟΦΙΛΟΥ ΠΟΥΛΙΟΠΟΥΛΟΥ: Ποδόσφαιρο ΙΙ / ΙΙΙ

ΟΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΙ ΘΕΣΜΟΙ
ΚΑΙ ΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ


Η διοίκηση του παγκοσμίου ποδοσφαίρου ασκείται από την FIFA και του ευρωπαϊκού από την UEFA. Στην Ευρώπη όμως, όπου βρίσκονται τα πιο ανεπτυγμένα ποδοσφαιρικά πρωταθλήματα και η μεγαλύτερη διασυλλογική διοργάνωση του κόσμου (champions league), πολλές φορές υπάρχουν διαφορές μεταξύ της UEFA και των εθνικών ομοσπονδιών που εκπροσωπεί με το εθνικό δίκαιο κάθε χώρας και κυρίως με την ευρωπαϊκή ένωση.

Η Ε.Ε προσπαθεί να δημιουργήσει ένα ενιαίο νομοθετικό πλαίσιο για όλα τα κράτη-μέλη όσον αφορά την οικονομία και το εμπόριο. Έτσι, εφόσον το επαγγελματικό ποδόσφαιρο αποτελεί οικονομική δραστηριότητα θα πρέπει να εναρμονίζεται με τους κανόνες του ευρωπαϊκού δικαίου.

Η πρώτη παρείσφρηση ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων στο ποδόσφαιρο, σημειώθηκε με την περιβόητη απόφαση Bosman το 19 95. Μέχρι τότε, τον πρώτο λόγο στις μεταγραφές των παιχτών είχαν οι ομάδες οι οποίες αποδέσμευαν ή έδιναν με μεταγραφή τους ποδοσφαιριστές τους όποτε ήθελαν.
Ο Bosman, θέλοντας να αποδεσμευτεί από την ομάδα του, οδήγησε την υπόθεση στα ευρωπαϊκά δικαστήρια. Στηριζόμενος στις διατάξεις του ευρωπαϊκού δικαίου περί ελευθερίας των εργαζομένων έπειτα από την λήξη της σύμβασης ή του συμβολαίου εργασίας να επιλέγουν οι ίδιοι τον φορέα που θέλουν να εργαστούν, κέρδισε την δίκη. Η απόφαση αυτή άλλαξε τον χάρτη του παγκοσμίου ποδοσφαίρου, καθώς πλέον οι μετακινήσεις των ποδοσφαιριστών από την μια ομάδα στην άλλη έγιναν πολύ εύκολες, ενώ άνοιξαν και τα σύνορα για την αθρόα είσοδο λατινοαμερικάνων και αφρικανών ποδοσφαιριστών σε ευρωπαϊκές ομάδες.

Η ελευθερία των ποδοσφαιριστών να διαπραγματεύονται μόνοι τους τις μεταγραφές τους, άνοιξε επίσης τον δρόμο στους ατζέντηδες οι οποίοι «μπήκαν στο παιχνίδι» και αγοράζοντας τα δικαιώματα των ποδοσφαιριστών καταφέρνουν να κερδίζουν μεγάλες χρηματικές προμήθειες για τους ίδιους, καθώς προσπαθούν να εξασφαλίζουν για τους πελάτες τους την καλύτερη δυνατή οικονομική πρόταση.
Είναι αλήθεια ότι η απόφαση Bosman αποτέλεσε τομή στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο και άνοιξε θα λέγαμε τους ασκούς του Αιόλου. Με την απόφαση αυτή το ποδόσφαιρο θεωρήθηκε βιομηχανία, οι ποδοσφαιρικές ομάδες εταιρίες και οι παίκτες εργαζόμενοι. Το θετικό της συγκεκριμένης υπόθεσης είναι η απελευθέρωση των ποδοσφαιριστών από τα δεσμά των ομάδων οι οποίες έκριναν το μέλλον των παικτών σύμφωνα με τα δικά τους συμφέροντα.

Τα αρνητικά στοιχεία από την άλλη όμως είναι αρκετά. Πρώτον, αυτή η μεγάλη ευκολία των μεταγραφών έκανε τις περισσότερες ομάδες να αμελήσουν τα φυτώρια τους και να αναζητούν συνεχώς έτοιμους ποδοσφαιριστές.
Δεύτερον, τα κόστη των μεταγραφών αυξήθηκαν πάρα πολύ μέσα σε λίγα χρόνια και άγγιξαν τα ύψη προϋπολογισμών κράτους.
Τρίτον και σημαντικότερον, το χάσμα μεταξύ μικρών και μεγάλων ομάδων αυξήθηκε ακόμα περισσότερο, καθώς οι μεγάλοι σύλλογοι αποκτούν τους καλύτερους ποδοσφαιριστές και πολλές φορές δίνοντας λίγα χρήματα στην ομάδα από την οποία τους αποκτούν και πάρα πολλά στον ποδοσφαιριστή λόγω της απόφασης Bosman.
Αυτά τα προβλήματα έλαβε υπόψη η Ευρωπαϊκή Ένωση, της οποίας η επιτροπή πολιτισμού και παιδείας κατέθεσε στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο ένα σχέδιο έκθεσης, το οποίο προτείνει τρόπους αντιμετώπισης της άκρατης εμπορευματοποίησης του ποδοσφαίρου και του χάσματος μεταξύ πλούσιων και φτωχότερων ομάδων. Επίσης, προτείνει τρόπους ανάπτυξης του ερασιτεχνικού ποδοσφαίρου και των ακαδημιών.

Βασική αρχή της επιτροπής είναι ότι: «οι ποδοσφαιρικοί σύλλογοι δεν μπορούν να λειτουργούν με τους ίδιους όρους της αγοράς με τους οποίους λειτουργούν άλλοι οικονομικοί κλάδοι, διότι μπορούν να επιβιώσουν μόνο μέσω του ισόρροπου αθλητικού συναγωνισμού μεταξύ των ομάδων» (Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, επιτροπή πολιτισμού και παιδείας, σχέδιο έκθεσης, 20/09/2006, παρ.ΣΤ΄ 2006/2130 ΙΝΙ).

Η επιτροπή υποστηρίζει ότι πρέπει να δημιουργηθεί σε συνεργασία με την FIFA και την UEFA, ένα ενιαίο νομικό πλαίσιο που θα προωθεί τον υγιή ανταγωνισμό μεταξύ των συλλόγων και γενικά θα αποτελεί νομική ασφάλεια για το επαγγελματικό ποδόσφαιρο.
Η συγκεκριμένη κίνηση χαιρετίζεται από όλους τους υγιώς σκεπτόμενους φιλάθλους, καθώς εάν οι προθέσεις τις επιτροπής είναι όσο αγνές δείχνουν και συμφωνήσουν όλοι οι αρμόδιοι φορείς να συνεργαστούν, θα ξημερώσει μια νέα μέρα για το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, το οποίο θα γίνει πιο δίκαιο και ανταγωνιστικό και θα δώσει στους φιλάθλους την ευκαιρία να πιστέψουν ξανά σε έναν πιο δίκαιο «βασιλιά των σπορ».


Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ
ΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ


Οι μεγάλοι ποδοσφαιρικοί σύλλογοι της Ευρώπης, αναμφισβήτητα αποτελούν οικονομικούς κολοσσούς της αθλητικής αγοράς και προσπαθούν μέσω του marketing να αυξάνουν συνεχώς τα κέρδη τους. Αυτό όμως δεν σημαίνει πώς μεριμνούν μονάχα για το κέρδος και ξεχνούν τον κοινωνικό και ανθρωπιστικό ρόλο του ποδοσφαίρου.

Πολλοί σύλλογοι λοιπόν, δημιουργούν κοινωνικά προγράμματα και εκτός από την κοινωνική προσφορά που επιτελούν αυξάνουν και τη δημοτικότητα της ομάδας, λόγω της ευαισθησίας που δείχνουν. Για παράδειγμα, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, τοποθέτησε ειδικούς κουμπαράδες στους χώρους του γηπέδου της και συγκέντρωσε το ποσό των 150.000 ευρώ, το οποίο και πρόσφερε σαν δωρεά στην UNICEF. Η Έβερτον επίσης, έχει ειδικό τμήμα το οποίο σχεδιάζει και υλοποιεί κοινωνικές δράσεις όπως εκμάθηση της αγγλικής σε μετανάστες, η διοργάνωση σεμιναρίων χρήσης ηλεκτρονικών υπολογιστών για άπορα παιδιά κ.λ.π. Η Μπαρτσελόνα την προηγούμενη χρονιά, προέβη σε μια πολύ σημαντική κίνηση. Η ομάδα-σύμβολο της Καταλονίας δεν έχει βάλει ποτέ χορηγό στην φανέλα της, πηγαίνοντας κόντρα στις επιταγές των καιρών οι οποίες θέλουν τις ομάδες να συνάπτουν συμφωνίες με μεγάλες εταιρίες, οι οποίες πληρώνουν αδρά για να διαφημιστούν στην φανέλα μιας μεγάλης ομάδας.

Η διοίκηση της Μπαρσελόνα λοιπόν, αποφάσισε να διαφημίσει στην φανέλα της την UNICEF και να δίνει τα 2,5 εκατομμύρια ευρώ που παίρνει από την μη κυβερνητική-ανθρωπιστική οργάνωση στο ίδρυμα της ομάδας. Μια κίνηση, που αν μη τι άλλο δείχνει ότι υπάρχουν ακόμα αξίες τις οποίες δεν έχει σβήσει η εμπορευματοποίηση του ποδοσφαίρου. Ένας ιταλικός σύλλογος αυτή την φορά, η Ίντερ του Μιλάνου είναι πρωτοπόρος σε δράσεις τέτοιας μορφής. Μετά τον θάνατο ενός 20χρονού ιταλού στα επεισόδια της Γένοβας για την σύνοδο των G-8 εξέδωσε ανακοίνωση κατά της αστυνομικής βίας. Επίσης, προέβη και στην δωρεά ενός ασθενοφόρου στους Ζαπατίστας της επαρχίας Τσιάπας του Μεξικού, οι οποίοι μάχονται εδώ και χρόνια για την ελευθερία τους. Μάλιστα, αναπτύχθηκε και πολύ καλή σχέση μεταξύ του κομαντάτε Μάρκος, αρχηγού των Ζαπατίστας και του αρχηγού της ομάδας, του διεθνούς αργεντινού ποδοσφαιριστή Χαβιέρ Ζανέτι, ο οποίος πρότεινε τα χρήματα από τα πρόστιμα των ποδοσφαιριστών να πηγαίνουν στους Ζαπατίστας. (οπ.π, σ.109).

Τέτοιες κινήσεις αναμφίβολα, αποδεικνύουν τον κοινωνικό ρόλο του ποδοσφαίρου και την δύναμη του να φέρνει κοντά ανθρώπους και πολιτισμούς.


ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ
ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΣΤΟΝ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ


Τα βίαια γεγονότα, τα οποία σχετίζονται με τις αθλητικές δραστηριότητες του ανθρώπου έχουν αφήσει το στίγμα τους σε όλη την διάρκεια της ιστορίας. Ο αθλητισμός από την φύση του σχετίζεται με την ανταγωνιστικότητα και το πάθος της επικράτησης.
Τα αθλήματα μονομαχιών και πολλά ομαδικά επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές. Όσον αφορά την φύση και το μέγεθος της βίας στον αθλητισμό, υπάρχουν οπωσδήποτε διαφοροποιήσεις ανάλογα με τις εποχές και τις κοινωνίες τις οποίες εξετάζουμε.
Η κουλτούρα, ο πολιτισμός, οι πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες, οι αξίες και τα έθιμα του λαού είναι παράγοντες που παίζουν ρόλο στο κατά πόσο υπάρχουν φαινόμενα βίας σε αθλητικό περιβάλλον.

Ο αθλητισμός στην οργανωμένη του μορφή, εμφανίστηκε πρώτη φορά όπως γνωρίζουμε στην Αρχαία Ελλάδα. Στους ολυμπιακούς αγώνες λοιπόν, όπου επικρατούσε η ευγενής άμυλα και οι Έλληνες χαρακτηρίζονταν από υψηλό πολιτιστικό επίπεδο, ακόμα και τότε, είχε επιβληθεί ποτοαπαγόρευση κατά την διάρκεια των αγώνων καθώς μεθυσμένοι θεατές δημιουργούσαν έκτροπα.
Επίσης, από το 644 π.Χ, καθιερώθηκε ο θεατής που θα κατονόμαζε κάποιον, ο οποίος θα είχε κάνει χρήση οινοπνεύματος μέσα στο στάδιο των Δελφών, να ανταμείβεται με χρηματικά δώρα.

Στην Αρχαία Ρώμη, οι πολλές κατακτήσεις του ρωμαϊκού στρατού έφεραν πλουτισμό στους κατοίκους της πόλης με αποτέλεσμα να υπάρχει κρίση των κοινωνικών αξιών και να επικρατήσει η μαλθακότητα και η ασυδοσία. Έτσι, ο ρωμαϊκός λαός μετατράπηκε σε έναν αιμοδιψή όχλο, ο οποίος εύρισκε νόημα στην καθημερινότητα με την παρακολούθηση των θεαμάτων στις αρένες.

Τα θεάματα αυτά περιλάμβαναν: αρματοδρομίες, μονομαχίες ανδρών και μονομαχίες ανδρών με άγρια θηρία. Οι συγκεκριμένοι αγώνες αποτελούσαν σημαντικό στοιχείο του ρωμαϊκού πολιτισμού καθώς εκτρέφονταν άλογα για τις ιπποδρομίες, ενώ υπήρχαν και στρατόπεδα εκπαίδευσης μονομάχων.
Εννοείται πώς αυτά τα θεάματα ήταν άκρως βίαια καθώς στις μεν αρματοδρομίες συνέβαιναν ατυχήματα τα οποία ήταν συχνά θανατηφόρα, ενώ στις αναμετρήσεις των μονομάχων επικρατούσε όποιος μείνει ζωντανός.

Στο Βυζάντιο από τον 4ο αιώνα μ.Χ, οι κάτοικοι της Κωνσταντινούπολης είχαν χωριστεί σύμφωνα με τα χρώματα των αρματηλατών του ιπποδρόμου. Οι δύο αντίπαλες ομάδες-φατρίες ήταν οι Πράσινοι και οι Βένετοι.
Ο ιστορικός Προκόπιος αναφέρει πως υπήρχε μεγάλος φανατισμός μεταξύ των φατριών, καθώς ξόδευαν πολλά χρήματα για τα άλογα ενώ δεν δίσταζαν να δώσουν και την ίδια τους την ζωή. Ακόμα και οι ίδιοι οι εκάστοτε αυτοκράτορες της Βυζαντινής αυτοκρατορίας υποστήριζαν ένθερμα μια από τις δύο φατρίες.
Τραγικό αποτέλεσμα αυτού του φανατισμού, ήταν να σφαγιαστούν μέσα στον ιππόδρομο και στους δρόμους της Βασιλεύουσας πάνω από 30 χιλιάδες άνθρωποι στην «Στάση του Νίκα» το 532 μ.Χ.

Την περίοδο του Μεσαίωνα, υπήρχαν τα τουρναμέντα. Ιπποτικοί αγώνες κονταρομαχιών, κατά την διάρκεια των οποίων σκοτώνονταν πολλοί συμμετέχοντες και θεατές. Επίσης, από την περίοδο της Αναγέννησης και αργότερα, τα παιχνίδια-πρόδρομοι του ποδοσφαίρου, όπως είδαμε και παραπάνω, γίνονταν αφορμή για συρράξεις με αποτέλεσμα να απαγορευτούν από διάφορους βασιλείς στην Βρετανία.


ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ
ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΣΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ


Το ποδόσφαιρο είναι από την φύση του ένα άθλημα που ξυπνάει τα πάθη και τον φανατισμό. Πόσο μάλλον στην πρώιμη μορφή του, όπως είδαμε και παραπάνω, όπου στην Βρετανία του Μεσαίωνα ήταν ένα παιχνίδι βίαιο και βάρβαρο.

Τον 20ο αιώνα τώρα, αν και οι κοινωνίες γνώρισαν πνευματική και πολιτιστική άνοδο σε σχέση με τον Μεσαίωνα, δυστυχώς τα βίαια γεγονότα στο ποδόσφαιρο δεν εξέλειψαν. Στο τρίτο κεφάλαιο είδαμε τις ταραχές που ξέσπασαν με αφορμή το ποδόσφαιρο κυρίως στην Νότια Αμερική, όπου η φτώχια και τα απολυταρχικά καθεστώτα ευνοούν τέτοιου είδους περιστατικά. Στην Ευρώπη τώρα, όπου δεν υπήρχε ούτε μεγάλη φτώχια, ούτε δικτατορία οι ποδοσφαιρικές τραγωδίες άφησαν το στίγμα τους. Η μεγαλύτερη πανευρωπαϊκή τραγωδία, συνέβη το 1985 στο Χέιζελ των Βρυξελλών, όπου διεξαγόταν ο τελικός του κυπέλλου πρωταθλητριών μεταξύ της Γιουβέντους και της Λίβερπουλ. 60 χιλιάδες φίλαθλοι συγκεντρώθηκαν στο στάδιο των Βρυξελλών για να παρακολουθήσουν τον μεγάλο τελικό.

Πριν την έναρξη του αγώνα ακόμα, έξω από το γήπεδο, άρχισαν οι αντεκλίσεις μεταξύ των οπαδών των δύο ομάδων. Μέσα στο γήπεδο έπειτα, Άγγλοι οπαδοί της Λίβερπουλ υπό την επήρεια αλκοόλ κινήθηκαν εναντίον των Ιταλών φιλάθλων της Γιουβέντους. Επικράτησε χάος, καθώς ο πανικός κυρίευσε τους Ιταλούς οι οποίοι έτρεχαν να γλιτώσουν. Το αποτέλεσμα ήταν να ποδοπατηθούν και να βρουν τραγικό θάνατο 39 άνθρωποι και να τραυματιστούν πολλοί περισσότεροι.
Η UEFA και η Βελγική αστυνομία δεν ήταν προετοιμασμένες γι’αυτήν την δραματική εξέλιξη. Οι αγγλικές ομάδες αποκλείστηκαν από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις για πέντε χρόνια, ενώ η αγγλική κυβέρνηση αποφάσισε με μια σειρά δραστικών μέτρων να εξαλείψει τον χουλιγκανισμό από τα αγγλικά γήπεδα.

Πριν το καταφέρει όμως αυτό η αγγλική κυβέρνηση, έμελε να γνωρίσει η βρετανική χώρα άλλη μια μεγάλη τραγωδία. Στις 15 Απριλίου του 1989 η Λίβερπουλ και πάλι, υποδεχόταν την Νότιγχαμ Φόρεστ στο Χίλσμπορο για τα ημιτελικά του κυπέλλου Αγγλίας. Λόγω τεχνικών έργων γύρω από το γήπεδο και κάκιστης οργάνωσης οι φίλαθλοι της Λίβερπουλ άργησαν να μπουν στο γήπεδο.

Οι θύρες άνοιξαν καθυστερημένα και οι οπαδοί μπήκαν άτακτα στις κερκίδες. Κάποιοι άρχισαν να σπρώχνουν και η αστυνομία νομίζοντας πως γίνονται επεισόδια αποφάσισε να επέμβει. Επικράτησε πανικός, τα κιγκλιδώματα άρχισαν να υποχωρούν και οι φίλαθλοι να ποδοπατιούνται. Ο τραγικός απολογισμός ήταν 96 νεκροί και πολλοί τραυματίες. Το αγγλικό ποδόσφαιρο έζησε άλλη μια μεγάλη, και ευτυχώς μέχρι σήμερα την τελευταία του, τραγωδία.

Στον ελληνικό χώρο, η μεγαλύτερη ποδοσφαιρική τραγωδία συνέβη στο στάδιο Καραϊσκάκη στις 8 Φεβρουαρίου του 1981. Στο ντέρμπι του Ολυμπιακού με την Α.Ε.Κ η ομάδα του Πειραιά κέρδισε πολύ εύκολα με 6-0. Κατά την έξοδο των φιλάθλων του ολυμπιακού από την θύρα 7 του σταδίου, ένας άνθρωπος έχασε την ισορροπία του με αποτέλεσμα να παρασύρει τους μπροστινούς του οι οποίοι σαν ντόμινο παρέσυραν και αυτοί τους μπροστινούς τους.

Μέσα στο πανδαιμόνιο που επικράτησε 19 άνθρωποι έχασαν την ζωή τους στην μεγαλύτερη ποδοσφαιρική τραγωδία που γνώρισε η χώρα μας. Η προχειρότητα και η κακή οργάνωση του ποδοσφαιρικού συστήματος, στάθηκαν για άλλη μια φορά αιτία να βρουν τραγικό θάνατο πολλοί άνθρωποι.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ